O edificio da nova Biblioteca Municipal de Nigrán resultou gañador onte do premio de arquitectura ‘Technal’ de España e Portugal na gala bianual celebrada nesta edición en Ibiza. A obra do estudo vigués ‘Gándara#Pons Arquitectos’ foi a elixida entre propostas de toda a península nun certame cuxo xurado estivo presidido por Carme Pinós, Premio Nacional de Arquitectura 2021 (máxima distinción en España e que precisamente lle foi entregada este xoves en Palma de Mallorca).
Como en cada edición, o palmarés dividíuse en catro categorías: ‘Habitar’, ‘Descubrir’, ‘Rehabilitar’ e ‘Trabajar’, gañando a Biblioteca esta última na que a ampliación do Hospital da Luz de Lisboa e a Unidade Industrial Santo Tirso (tamén en Portugal) obtiveron unha Mención Especial. Con este prestixioso recoñecemento, a nova Biblioteca de Nigrán sitúase ao nivel de anteriores gañadores como o Museo de Arte Contemporáneo Alicante, obra do célebre arquitecto Guillermo Vázquez Consuegra, ou do Palacio de Exposiciones y Congresos de Sevilla, de Juan Carlos Sancho e Sol Madridejos.
O xurado no seu fallo (que foi revelado na propia gala) destacou do edificio que «actúa como una rótula dentro del contexto urbano. Es de interés la volumetría de la fachada, fragmentada con una interesante composición de huecos con los diferentes planos, resuelta con cuatro materiales: la piedra, el vidrio, el revoco y las lamas de madera. A nivel interior, se genera una agradable atmósfera, bien resuelta, en los espacios de lectura y vestíbulos de acceso». Como complemento a estas explicacións, proxectouse un vídeo-documental sobre o edificio ante os centos de profesionais do sector asistentes ao evento, entre eles os artífices do proxecto da Biblioteca, Lucas Gándara e Juan Pons. «El edificio engarza con la mejor tradición de la arquitectura gallega y portuguesa por la propia sencillez de los materiales, sobresaliendo la piedra», señaló ante el público José Francisco García Sánchez, miembro del Jurado y uno de los ganadores en pasadas ediciones.
«Estamos moi orgullosos porque non cabe dúbida de que é un edificio singular e senlleiro que sitúa a Nigrán no mapa da mellor arquitectura contemporánea do país», sinala o alcalde, Juan González, quen louba o magnífico traballo do estudo ‘Gándara#Pons’ e o seu esforzo porque o proxecto saíse adiante sorteando innumerables trabas. «Agardamos que xa en poucas semanas o edificio poida abrir como Biblioteca unha vez que se ten licitada a dotación do mobiliario e equipamento precisos», engade González. «Lamentamos a espera pero sabemos que pagará a pena porque a cambio temos un edificio icónico en Nigrán que ofrecerá un confort aos usuarios difícilmente superable».
«Un dos maiores retos foi axeitar o edificio ao propio tecido urbano existente», admiten desde o estudo Gándara#Pons, onde consideraron imprescindible adaptalo á escala dos edificios da contorna e abrilo visualmente á praza interior sobre a que, precisamente, o mesmo estudo ven de entregar ao Concello un proxecto de rexeneración. Destacan a concepción da cuberta, «concibida como unha quinta fachada a modo de terraza interior». Os mesmos arquitectos serán os responsables de rexenerar a Praza Rosalía de Castro da Biblioteca.
Edificio bioclimático
O edificio ocupa unha parcela municipal de 443 metros cadrados e de forma trapezoidal no centro do municipio (a beira da Estrada pola Vía, á altura do número 118, frente a rúa do Panasco) nun lugar fácilmente accesible para a veciñanza tanto en transporte público como privado. O feito de que se trate dunha parcela con forte desnivel permite que teña dúas entradas, con accesos tanto dende a planta baixa como desde a primeira, o que favorece unha utilización polivalente das instalacións. Desde o punto de vista urbanístico, a construcción xenera unha praza cuberta que se abre á praza existente e que supón unha zona previa a entrada por planta baixa.
Conta con catro alturas, planta irregular, e superficie total construída de 1.260 m2 clasificado coa letra A no seu Certificado de Eficiencia Enerxética (máxima categoría). Trátase, por tanto, dun edificio bioclimático que dispón das últimas tecnoloxías en instalacións para acadar esta sostibilidade ambiental.
Na planta baixa (191 m2) disponse dunha sala de usos múltiples vinculada á praza cuberta adxacente, almacén e aseos; na pranta primeira (269 m2) hemeroteca, sala de ordenadores, recepción e zona de préstamo infantil e xuvenil; na segunda (272 m2) zona de préstamo para adultos e na terceira (235m2), zona de estudio que se comunica a dobre altura coa zona de préstamos do nivel inferior.
Gándara#Pons Arquitectos
Lucas Gándara Álvarez (Vigo, 1981). Arquitecto Superior titulado coa especialidad de Teoría e Deseño pola Escuela Técnica Superior de Arquitectura de la Universidad de A Coruña. Juan B. Pons Herrera (Granada, 1979). Arquitecto Superior titulado pola Escuela Técnica Superior de Arquitectura de Sevilla. Fundan o estudio Gándara#Pons Arquitectos no 2010 con sede en Vigo. Entre outros, son gañadores de a urbanización da rúa Maestro Clavé en A Coruña, edificio CITIUS da Universidade de Santiago, CEIP Santa María de las Nieves (La Zarza, Badajoz). Actualmente están a desenvolver a Praza de Ponteareas en Redondela.