A Xunta de Galicia, a Universidade de Vigo e o Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) veñen de asinar un convenio para desenvolver un proxecto conxunto de detección temperá da Covid-19 en dez depuradoras a través de bioindicadores mariños. As estacións de augas residuais que formarán parte deste estudo son as de Baiona, Nigrán, Gondomar, Cambados, Moraña, Porto do Son, Muros, Melide, Ares e Cedeira. Todas elas son explotadas por Augas de Galicia, entidade dependente da Consellería de Infraestruturas e Mobilidade.
O convenio foi rubricado dixitalmente pola conselleira de Infraestruturas e Mobilidade, Ethel Vázquez, o seu homólogo de Sanidade, Jesús Vázquez Almuiña, o reitor Manuel Reigosa, a representante do CSIC, Rosina López, así como os representantes das empresas operadoras da auga, Geseco e Copasa, que tamén participan no proxecto. O orzamento global do mesmo ascende a preto de 70.000 euros e conta cun prazo de execución inicial de tres meses, que é prorrogable.
A novidade deste proxecto é a análise e detección do virus SARS-CoV-2 mediante técnicas avanzadas e a secuenciación masiva de nova xeración en augas, para establecer a presenza de virus a través de feces, augas residuais e bioindicadores mariños.
Para a detección da Covid-19 e a carga viral, realizarase a toma de mostras no entorno do vertido final (río ou mar), con especial atención á detección do virus en especies como o mexillón. Tamén se farán mostras nestes animais (de batea ou roca) que se atopen próximos ás saídas das depuradoras.
No marco deste convenio, esta mañá a directora de Augas de Galicia, Teresa Gutiérrez, mantivo un encontro de traballo cos representantes dos distintos organismos implicados neste proxecto, que permitirá avaliar a incidencia e a evolución da pandemia na comunidade autónoma a través da detección do virus nas súas augas residuais e en especies acuáticas, bioindicadores nos puntos de vertido.
Os resultados dos traballos darán unha información fundamental de cal é o estado da pandemia, permitindo unha detección prematura de posibles rebrotes que, ademais, contribuirá a determinar a evolución da epidemia en Galicia.
Cómpre sinalar que estas tarefas de investigación conxunta que agora se amplía a un total de 10 depuradoras, comezaron no mes de maio nas instalacións de Cambados, Nigrán e Baiona, seleccionadas en base ao grande incremento de poboación en época estival, co obxectivo de servir de puntos de alerta temperá ante posibles rebrotes da enfermidade asociados aos desprazamentos de vacacións. Con esta estratexia preténdese aumentar a fracción de poboación en seguimento, pasando de 33.083 a 112.442 cidadáns segundo o censo.
Ata o de agora, nestas depuradoras tomáronse un total de 168 mostras entre os meses de maio de xuño. Os puntos de mostraxe localízanse en diferentes partes do tratamento das depuradoras, así como nos puntos de vertedura. Ademais, tomáronse mostras de bioindicadores (sedimentos e mexillón) en zonas próximas aos puntos de vertedura de auga tratada. Ata o momento, os resultados das análises completadas en 77 mostras, resultaron negativos na presenza de material xenético do SARS-CoV-2.
A Consellería de Infraestruturas e Mobilidade, a través de Augas de Galicia tamén forma parte do proxecto que se está a desenvolver coa Universidade de Santiago e as empresas operadoras da auga, no que está a rastrexarse a presenza do virus nas augas e, sobre todo, nos lodos resultantes dos procesos de depuración de sete estacións depuradoras: Vigo, Ferrol, Viveiro, Lugo, Ourense, Santiago e Ribeira, a modo de sistema de sistema de vixilancia e alerta temperá para previr rebrotes da Covid-19.